Asa fikarohana sy fampianarana FAA, I

Salama daholo.

Araky ny nosoratana dia momba ny fikarohana sy fampianarana FAA no ho soratana manaraka eto.

Voalohany indrindra dia misy ireo asa itovizan'ireo mpifizika teorika n'aiza n'aiza misy azy: ny fandalinana ny tontolon'ny tsapa. Misy koa anefa ireo asa tokony mampiavaka ny mpifizika malagasy nohon'ny maha-manokana ny fiaraha-monina misy azy satria olon'ny fiaraha-monina izy ireo ka mila mirindra aminy (sy mampirindra ny fiaraha-monina) mba ahombiazan'ny asa ataony.

Tsy maintsy misy ny Asa fikarohana Fizikan'ny avo angovo eto Madagasikara. Hazavaina manaraka eto ny tsy maintsy handratona ny Fizikan'ny avo angovo eto Madagasikara sy ireo antom-pisian'ireo ivotoeram-pikarohana momba ny Fizika teorika.

Asa voarindra sy ny vokatra iombonana: Ny ivotoeram-pikarohana momba ny fizika dia sehatra ahazoana mizara sy mandrindra ireo hevitra sy fijerin'ireo mpikaroka tsirairay, mpampianatra na mpianatra, momba ny tontolo tsapa mba hiteraka fanazavana sy vokatra iombonana ho an'ny mpiara-belona. Rehefa harindra mantsy ireo falalahana sy fahalalana sasantsasany ananan'ny tsirairay dia mazàna mitondra vokatra lehibe -- toy ny fampianaram-bahoaka, ny fahasalamam-bahoaka, ny fikarohana, ny trano be (na kely koa), ny fivarotam-be -- ho an'ny daholobe na ny fiaraha-monina raha oharina @ ireo asa manokana. Ny ankamaroan'ireo vokatra iombonana ireo dia tsy mety ho azo avy @ hevitra sy fihetsikin'ny olona tokana. Mety ho tonga @ izao famehezana ny aratra sy ny jiro, izay miendrika @ ireo fitaovana rehetra mandeha @ herin'aratra sy jiro, izao ve ny zanak'olombelona raha tsy nisy fiarahana na fandrindrana ireo fikarohana natao?

Fehiny: ny fikarohana FAA dia mialoha ny vokatra iombonana haitao izay ho ampiasan'ny zanak'olombelona rahatrizay.

Fahalalana sy tsy fahalalana, ary ny Sivana Voajanahary (natural selection): Ny tsy fifehezana sy fampiasana ireo voka-pahalalana, toy ny vata fanampy kajy (computer) sy ny finday, dia miteraka fiankinan-doha @ ireo mpahalala (fanandevozana vaovao angamba no azo iantsona io toe-javatra io). Ny Sivana Voajanahary dia teoria hairaha ahafahana manazava ny fivoaran'ny zava-boary eto an-tany, izay milaza fa ny mahery sy ny mahay hatrany ihany no miangana sy mivoatra.
Tsy maintsy miangana ny Malagasy: ny fandratona ny Fizika teorika dia fomba iray mampihena ny elanelam-pahalalana misy amintsika sy ny any ivelany, izay hampihena ny fiankinan-doha sy hiaro ny malagasy @ faharinganana.

Itokiso ireo mpampianatra-mpikaroka. Ny mpampianatra no mamolavola ireo taranaka ara-pahalalana sy ara-pahaiza-manao. Fandrindrana ireo fahalalana sy fifandraisana @ mpianatra no mamaritra ny asa fampianarana ary manomboka eo @ fampianarana no mivelatra sy mihatra ny fikarohana ataon'ny mpikaroka. Araka izany dia ny fikarohana no mandeha alohan'ny fampianarana indrindra ho an'ny taranja toy ny FAA. Ho an'ny ivotoerana @-HEP-MAD ohatra, dia mifototra indrindra @ fikarohana ataon'i Stephan Narison ireo fampianarana sy asa soratra omanin'ireo mpianatra ao.

Inona no zava-misy ho an'ireo mpampianatra-mpikaroka? Raha ny fivelomana isan'ora raisin'ny mpampianatra-mpikaroka eny @ toeram-pampianarana tsy miankina ambaratonga ambony dia eo @ 5000 hatramin'ny 6000 Ariary eo. Noho izany mila mampianatra eo @ 12 ora isan-kerinandro izy vao mandray 250000 hatramin'ny 300000 Ariary isam-bolana. Ny taranja iray dia ampianarina 3 ora isan-kerinandro ary mety misy kilasy roa samy mianatra ilay taranja. Izany hoe taranja roa samihafa faharafakely no mila ampianarana ho an'ny mpampianatra iray vao mandray ilay karama voalaza etsy ambony izy. Raha toa ka Matematika mihatra (applied mathematics) na Fizika ankapobeany (general physics) ilay taranja ampianarina ary mifanaraka @ ireo ny fikarohana ataon'ilay mpampianatra dia tsy misy tambin-karama ilay fikarohana. Ho an'ireo mpampianatra-mpikaroka mpiasa-bahoaka indray dia misy ireo mampianatra ao @ Sampana Fizika, Sokajy Hairaha Antananarivo, ireo fototra sasany ilaina @ FAA toa an'i Roland Raboanary, mpifizika ao @ Sampana Fizika, Sokajy Hairaha Antananarivo, sy mpitantana ny i@-HEP-MAD, sy Raoelina Andriambololona ary Lahatra Razafindramisa Fils, mpifizika ao @ LPMR. Ireo mpampianatra voalaza ireo dia manao asa ivelan'ny Sokajy Hairaha Antananarivo toy ny fiasana eny @ ivotoeram-pikarohana sy fampianarana hafa (ho an'ireo roa voalohany) sy eny Minisitera ny Fanabeazana fototra sy ny fikarohana siantifika (ho an'ilay farany). Farany, toy izao ny zava-misy rehefa maka fotoana ny fampianarana (sy ny fanomanana azy) oharina @ fikarohana araka ity fanazavana omen'i Alain Connes ity (jereo eto, pejy 25-26.).

Inona no ireo fanatsarana azo atao? Ny soso-kevitro dia toy izao: soloina ora fikarohana ny antsasak'ireo ora fampianarana ary hitadiavana fomba fivelomana manokana ilay fikarohana atao. Ny fomba fivelomana manokana dia toy ny fiasana @ ivotoeram-pikarohana, ny fananan-tany, ny fiaraha-miombin'antoka @ ireo toeram-pampianarana sy orinasa haitao.

Fehiny: vaika sy antoka mampahomby ny fampianarana ny fahombiazan'ny asa fikarohana -- fahombiazana izay voafaritry ny fomba fivelomana -- ataon'ireo mpampianatra-mpikaroka.

Itokiso ireo mpianatra-mpikaroka. Ho an'ny firenena mandroso, toy ny USA, dia toy izao ny rafitra misy manomboka eo @ mari-pahaizana PhD.

• PhD: (atao anatin'ny 2 taona eo) ianarana mikaroka momba lohahevitra manokana iray;
• Postdoctoral Fellowship: (2 taona eo) fandraisana anjara @ fikarohana na/sy fampianarana ao anatin'ny tetik'asa lehibe iray;
• Junior Fellowship: (3 taona eo) fanatevenana ny fikarohana na/sy fampianarana eo anivon'ny tetik'asa lehibe iray;
• Professor Fellowship: fitaritana fikarohana sy fampianarana.
  

Araka izany dia manana andraikitra sy fotoana fanomanana ireo manana PhD alohan'ny hitarihany fikarohana. Noho izany dia voafetra ny voka-pikarohana takiana @ izy ireo. Marihana fa ireo mpikaroka Post-doc sy Junior ireo no mpiasa betsaka indrindra @ fampandehana ny asa-pikarohana sy fampianarana ataon'ireo mpampianatra-mpikaroka (jereo ny University grants program subpanel report nosoratan'i Peter Woit).

Nohon'ny tsy fahatomombanan'ny rafitran'ny Fikarohana-Fampianarana (FF) eto Ambohitsaina (vitsy ohatra no voaray Assistant d'Enseignement Supérieur et de Recherche raha oharina @ ireo mpianatra manana DEA. Rehefa izany dia mihena ny fifantohan'ilay doctorant @ fikarohana nohon'ireo asany hafa), dia misy ireo mpianatra-mpikaroka postdoc mirotsaka avy hatrany @ sehatry ny FF toy ny fitadiavana loharano-piharina ho an'ny ivo-toerana misy azy. Raha mitady asa fanampiny ivelan'ny FF mantsy izy ireo dia voatery hanao asa 'tsotra' satria tsy hanam-potoana hianarana asa hafa na 'sarotra' noho ny FF misy azy izy ireo ('tsotra' eto dia toy ny hoe fampianarana any Ambaratonga Faharoa, ary ny 'sarotra' dia toy ny hoe fitantanana orinasa).

Rehefa tomombana ilay rafitra voalaza etsy ambony io, dia ny fanampiana an'ireo mpitarika ny fikarohana ao @ ivotoerana @ fizotry ny fikarohana sy fanantontosana ny fampianarana no andraikitra sy fianarana lehibe indrindra ho an'ireo postdoc.

Fehiny: vaika sy antoka mampahomby ny FF eo anivon'ny ivotoerana iray ny fanateven'ireo mpianatra-mpikaroka ny asan'ireo mpampianatra-mpikaroka ao.
Io fomba fiasa io, azo antsoina hoe fomba fiasa fizokiana, dia ahafana mametraka asa maharitra, mitohy ary manatevina ho an'ny ivotoerana.

Fehiny ankapobeany: Mila avahana ny asa fikarohana-fampianarana sy ny asa fivelomana ho an'ny mpampianatra-mpikaroka toy ireo @ sehatra FAA. Ny asa fikarohana-fampianarana atao dia efa asa fivelomana kanefa mila fivelomana manakona fanampiny izany.

Izay indray ary aloha fa tohizintsika @ manaraka ny fanoratana.